Cannes: Palm D’Or

مرور برندگان جوائز جشنواره کن

 

یک روز بعد از اعلام جوائز کن، در گزارش امروز نگاهی داریم به برندگان جوائز اصلی هیات داوران جشنواره، از جمله فیلم «روبان سفید» برنده نخل طلائی، فیلم «یک پیغمبر» برنده جایزه بزرگ (جایزه دوم) فیلم «کشتار» برنده بهترین کارگردانی، و فیلم های «آکواریوم» و «تشنگی» که به طور مشترک جایزه سوم را برنده شدند، و همچنین برندگان جوایز بهترین بازیگری، فیلمهای «انتی کرایست» و «حرامزاده های بی سیرت»

 

دیروز نتایج کن درست نیم ساعت قبل از آنکه برنامه ما شروع بشود، اعلام شد که  سریعا همان روز گزارش آن را دادیم، اما هنوز گزارش کاملی نرسیده بود. حالا هم با اینکه یک روز گذشته، خبرش کهنه شده است. تنها کسی که نتایج جشنواره کن را نمی داند آنها هستند که نمی دانند جشنواره کن خوردنی است یا پوشیدنی و آنها اقوام و قبایلی هستند که هنوز به صورت اولیه در جنگلهای آمازون زندگی می کنند. ولی اطمینان داریم که گزارشی که می خواهیم بدهیم، کسی ندیده.

 

گزارش تلویزیونی بهنام ناطقی

فیلم «یک پیغمبر» از ژاک اودیار Jacques Audiard فرانسوی که تقریبا همه منتقدها در باره برنده شدن آن اتفاق نظر داشتند، جایزه اول یعنی نخل طلائی را نگرفت و به جای آن، برنده جایزه Grand Prix شد که جایزه دوم کن حساب می شود. جایزه اصلی به مایکل هانکه فیلمساز اتریشی تعلق گرفت به خاطر فیلمی ساده درباره خشونت و تحمل ناپذیری قومی و دینی در دهکده ای آلمانی پیش از جنگ اول جهانی...

 

***

 

قبل از آغاز مراسم رسمی اهدای جوائز یکشنبه شب در کن، رفت و آمد ستارگان سینما و کارگردانهای مطرح، خبرنگاران مشغول کرده بود. ایزابل اوپر رئیس هیات داوران، کارگردان اتریشی مایکل هانه که را برنده نخل طلائی شصت و دومین دوره فستیوال کن معرفی کرد. «هانکه» می گوید زنش دائم از او می پرسد که خوشحال است یا نه و جواب آن سخت است چون خوشحالی چیز کمیابی است، ولی حالا می تواند که بگوید که در این لحظه، خیلی خوشحال است.

 

ایزابل اوبر رئیس هیات داوران امسال جشنواره کن، از «مایکل هانکه» متشکر است برای اینکه هشت سال پیش خانم اوپر به خاطر بازی در فیلم «معلم پیانو» اثر مایکل هانکه، برای دومین بار از جشنواره کن به عنوان بهترین بازیگر جایزه گرفت. فیلم روبان سفید، گوشه ای از ظهور سوسیال ناسیونالیسم در آلمان را نشان می دهد قبل از جنگ اول جهانی، در تصویر فجایع خشونت آمیز و تبعیض آلودی که ظاهرا بچه ها مرتکب شده اند در یک دهکده پروتستان مذهب آلمانی.

 

مایکل هانکه در جمع خبرنگاران گفت امیدوار است حالا که جایزه گرفته، فیلم آلمانی زبان او در بازار آلمان فروش بهتری داشته باشد و هدف از این جوائز هم این است که برقابلیت بازاریابی فیلم افزوده شود.

 

کارگردان فیلیپینی بریلیانته مندوزا برنده جایزه بهترین کارگردانی اعلام شد برای فیلم «کشتار» Kinatay-- مندوزا در فیلم خشن و صریحش، کشتار، رهگذری را نشان می دهد که برای جلوگیری از یک جنایت فجیع و خشونت آمیز کاری نمی کند. آقای مندوزا می گوید خبر جایزه گرفتن او، خانواده و همکارانش را در فیلیپین خوشحال کرد.

 

مندوزا می گوید خوشحال است که در رقابت با غولهای سینما برنده شده و یادآور می شود که در چهارسالی که از شروع کارش می گذرد، دو بار به بخش مسابقه کن راه یافته.

 

کارگردان کره ای پارک چن ووک، برنده مشترک جایزه ویژه هیات داوران می گوید برای اولین بار است در تاریخ کن که یک فیلم دراکولائی نامزد جایزه نخل طلائی شده بود. فیلم تشنگی از پارک پن ووک در جایزه سوم یعنی جایزه ویژه ژوری با فیلم انگلیسی Fish Tank سهیم شد.

 

برنده دیگر جایزه ویژه هیات ژوری کارگردان انگلیسی اندرا آرنولد کارگردان فیلم Fish Tank یا اکورایوم.. اینجا با برگه جایزه در میان خبرنگاران. او می گوید حس غریبی است چون آدم دلش نمی خواهد اسمش را صدا بزنند و برود آن بالا حرف احمقانه ای بزند. برای همین از جایزه خوشحال است ولی نمی خواست برود آن بالا برای قبول آن.

 

خانم شارلوت گنزبورگ به خاطر فیلم انتی کرایست و کریستف والتز به خاطر بازی در فیلم حرامزاده های بی سیرت از کوئنتین ترنتینو، جوائز بهترین بازیگر زن و مرد را در یافت کردند. فیلم انتی کرایست از کارگردان پرمدعای دانمارکی لارس وان تری یر، جنجالی ترین و بحث انگیز ترین فیلم امسال کن بود. خانم گنزبورگ، کارگردان لارس وای تری یر را یک هنرمند بزرگ قلمداد می کند و به خود می بالد که با او کار کرده.

 

منتقدهای بین المللی در گزارش های گوناگون در باره فیلمهای جشنواره کن، از میانمایه بودن فیلمهای خیلی از بزرگان سابق کن انتقاد کردند. اما جشنواره کن، بی اعتنا به ماموریت خود که معرفی و کشف هنرمندان غیرمتعارف از سراسر جهان است ادامه داد و ظاهرا هیات داوران با گزینه های بعضا غیرمنتظره و غیرمتعارف، موفق شد در لحظات پایانی جشنواره، هیجان بیافریند.

 

***

 

خیلی ها از جایزه بردن روبان سفید شوک شدند. البته مایکل هانکه فیلمساز بزرگی است که تا حالا پنج بار نامزد جایزه نخل طلای کن بوده و به خاطر همان فیلمی که ایزابل اوپر برنده جایزه کن شده، خود مایکل هانکه هم جایزه نخل طلائی گرفت. ولی خیلی ها فکر نمی کردند که برای بار دوم این جایزه را بگیرد. هانکه سال 2005 هم برای فیلم Caches جایزه بهترین کارگردانی را از همین جشنواره کن گرفته بود و به اصطلاح یکی از مشتریهای پروپاقرص کن است.

 

اما مانولا درگیس منتقد نیویورک تایمز بر نقش ایزابل اوپر رئیس هیات داوران در اختصاص دادن این جایزه به مایکل هانکه تاکید کرده بود، همینطور که جایزه شارلوت گنزبورگ برای فیلم انتی کرایست را هم کار ایزابل اوپر می دانست و نوشته چون خودش خیلی نقش های غیرعادی را در فیلمها با صلابت بازی کرده، از بازی با صلابت و آشتی ناپذیر شارلوت گنزبورگ در فیلم انتی کرایست به این وسیله تقدیر کرده. هنرپیشه مشابه دیگری که اینجور نقش را در فیلمهای فرانسوی و ایتالیائی بازی کرده، خانم آسیا آرجنتوست که او هم امسال در هیات ژوری کن عضو بود.

 

به هرحال، در فیلم انتی کرایست خانم گنزبورگ، نقش یک مادر فرزند از دست داده است که برای عزداری، آن هم در خانه ای دورافتاده در جنگل، و در طبیعت خیالی فیلم، اعمال جنسی خشن و شدیدی انجام می دهد با بدن خودش و با همبازی اش ویلم دوفو، بعضی تقریبا در عریانی کامل.

به قول تاد مککارتی، منتقد هالیوود ریپورتر، حرکات آنها این فیلم را تبدیل می کند به بهترین فیلم برای علاقمندان عشقبازی بیمار و سادیست های دردطلب. این منتقد فیلم «لارس وان تری یر» را یک باد بزرگ هنری از معده، توصیف کرد که نه برای هواداران فیلمهای هنری لارس وان تری یر، زیادی وقیحانه است و برای هواداران فیلمهای وقیح و هرزه، زیادی هنری.

 

چند تا از فیلمهای برنده را اینجا معرفی کرده بودیم اما بعضی ها را اسم نبرده بودیم، مثلا فیلم «تشنگی» و فیلم «اکواریوم» یا Fish Tank -- فیلم Fish Tank را هم از فیلمهای محبوب رئیس ژوری کن ایزابل اوپر و همکارش آسیا آرجنتو می دانند و منتقد جانان دین، برنده شدن آن را پیش بینی کرده بود. لسلی فلپرین، منتقد ورایتی، صداقت کارگردان فیلم Fish Tank خانم آرنولد را ستایش کرده و اینکه بدون احساسات آبکی و بدون موعظه کردن تماشاگر، با اعتماد به نفس کار کرده. در این فیلم، تصویری روشن و طبیعت گرایانه عرضه شده، از یک نوجوان متظاهر به بی حالی که به قول ری بنت منتقد ورایتی فیلمی است نفس گیر.

 

و خیلی فیلمهای خوب یا قابل ملاحظه هم بودند که در میان جایزه بگیر ها نیستند. در میان فیلمهائی که جایزه بگیر نبودند، یکی از فیلمهای قابل ملاحظه «خیال خانه دکتر پاراناسوس» یا The Imaginerium of Dr. Paranassus. کار جدید کارگردان انگلیسی ی آمریکائی تبار، تری گیلیام Terry Gulliam است -- هنرمند که شهرتش را مدیون سریال مانتی پایتون و فیلمهای درخشان و تخیلی مثل فیلم برزیل است.

قهرمان فیلم جدید او که خارج از مسابقه نشان داده شد، یک آینه سحرآمیز دارد که به مردم امکان می دهد در آن لایه های تاریک و ترسناک تخیل خود را تماشا کنند. این فیلم به خاطر حضور هیث لجر، بازیگر جوانمرگ شده استرالیائی، خبر ساز بود.

 

ولی خیلی از منتقدها آن را تحویل نگرفتند بیشتر به خاطر ابهام داستانش، از جمله جیمز کریستوفر در تایمز لندن نوشته نمی شود فهمید منظور از آن چیست. و مککارتی در ورایتی یادآور شده که مرگ هیث لجر وسط تولید، به این فیلم لطمه زد و اشاره کرده تری گیلیان ده سال است که بیشتر از ده سال است که نتوانسته قابل ملاحظه ای عرضه بکند.

 

اما فیلم محبوب منتقدها در جشنواره کن که یکی از جوائر فرعی را هم گرفت، کمدی جدید کارگردان انگلیسی کن لوچ Ken Loach بود فیلمی به نام «در جستجوی اریک» که قلب منتقدهای سرسخت را هم گرم کرد. لوچ با فیلم «بادی که جو ها را می لرزاند» The Wind That Shakes the Barley در سال 2006 جایزه نخل طلائی را گرفت در فیلم جدیدش کن لوچ سراغ یکی از ستارگان فوتبال بریتانیا رفته، اریک کانتونا، فوتبالیست فرانسوی تیم منچستر یونایتد، که پیش بینی شده یکی از پرفروش ترین فیلمهای کن لوچ باشد.جذابیت داستان فیلم رابطه اریک کانتونا و یک پستچی غمگین است به نام اریک، با بازی Steve Evets که تلاش می کند از واقعیت های ناگوار زندگی خودش فرار کند.