Descent

دلهره در فیلم «نزول»

شش زن اسیر در دالان‌های بی‌پایان یک غار تاریک و مرموز

فیلم ترسناک Descent را منتقدها در میان فیلم‌های ترسناکی که تابستان امسال در سینماهای آمریکا به نمایش درآمدند، هنرمندانه‌تر و با سلیقه‌تر توصیف کرده‌اند. این فیلم (رو به بهنام) چنانکه در گزارش همکارمان بهنام ناطقی می‌بینیم، داستان گیر کردن چند توریست زن است در اعماق یک غار.

فیلم Descent یا نزول، از سناریست و کارگردان بریتانیائی، نیل مارشال Neil Marshal را منتقدهای آمریکائی آ یکی از گیراترین و مشغول‌کننده‌ترین فیلم‌های ترسناک امسال توصیف کرده‌اند، حتی قابل مقایسه با فیلم Alien اثر دلهره‌آور ریدلی اسکات Ridley Scott دانسته‌اند. جذابیت و تازگی این فیلم در این است که قهرمانان آن زن هستند، زن‌های شجاع و امروزی و ماجراجو. در داستان فیلم این شش زن جوان یک سال بعد از تصادفی هولناک که در آن دوستی را از دست داده‌اند، تصمیم می‌گیرند تعطیلات خود را به سفری اکتشافی در یک غار اختصاص دهند، و کارگردان در واقع دارد به یکی از قوی‌ترین غرایز انسانی رجوع می‌کند، یعنی ترس از گیر کردن در فضائی بسته.

شش زن جسور و اهل طبیعت به خیال تماشای اعماق غاری دیدنی وارد آن می‌شوند، ولی خیلی زود معلوم می‌شود که وارد دالان‌هائی شده‌اند که پای بشری به آن نرسیده است. دخترهای پردل از سوراخی به قعر غار سقوط می‌کنند و خیلی زود متوجه می‌شوند به جای یک غار توریستی و بی‌خطر، در فضائی بیگانه قرار گرفته‌اند که برخلاف تصورشان مهیمان‌نواز نیست، و در فضای تاریک و وهم‌آلود درون غار، دوستی خود را در آزمون تازه‌ای می‌یابند. روابط قدیمی دوستی به دشمنی و اعتماد به بدگمانی تبدیل می‌شود تا اینکه شش زن قهرمان این فیلم، سرانجام با جانوران زیرزمینی به شکل موشهای بزرگ انسان نما، روبرو می‌شوند و یکی یکی در تلاش برای گریز یا در مقابله با این هیولاهای درون سیاهی غار، جان خود را از دست می‌دهند.

نیل مارشال، کارگردان بریتانیائی فیلم نزول یا Descent با فیلم سربازهای سگی Dog Soldiers توانائی خود را در به وجود آوردن فیلم‌های دلهره‌آور تثبیت کرد. وی در مصاحبه‌ای برای تبلیغ این فیلم می‌گوید که از نظر او، فضای سیاه و تاریک، بهترین فضا برای ساختن فیلم‌های ترسناک است و فضائی از غار تاریک‌تر و ترسناک‌تر نیست.

فیلم نزول، یا Descent که فروافتادن هم به معنی عینی و هم به معنی مجازی از آن مستفاد می‌شود، یک فیلم ماجراجویانه در باره زنده ماندن در فضای دلهره‌آور است که به خاطر بسته بودن فضا و اسیر بودن قهرمانان زن در نبردی با جانواران ناشناخته، جک متیوز، منتقد دیلی‌نیوز نیویورک در باره شباهت آن به فیلم‌ ترسناک Alien یا بیگانه، یادآور می‌شود که در آن فیلم هم قهرمان اصلی، یک زن شیردل بود.

هنر نیل مارشال در امساک‌آمیز بودن صحنه‌ها و پرداز شفاف فیلم است. اما جنبه‌های روانی داستان اسارت در غار را نیز پرورش می‌دهد، مثلا جانواران هولناک غارنشین، در سیاهی کمین می‌کنند و تا یکی از رهروان خسته و زخمی شود یا ترس او را از پای در آورد، به او حمله نمی‌کنند.

از تخصص‌های نیل مارشال، کارگردان فیلم Descent وام‌گیری از فیلم‌های موفق تاریخ سینماست و در این کار مثل کوئنتین ترانتینو، قادر است آن صحنه‌ها و الهام را طوری در هم بپچیاند که مال خودش بشوند.

آقای کریس کلانتباخ، منتقد بالتیمور سان که فیلم Descent را یکی از نفس‌گیرترین فیلم‌های ترسناک سالهای اخیر می‌داند، می‌نویسد تصمیم مارشال که به جای مردها، قهرمانان فیلم خود را شش زن انتخاب کرده است، انواع بهره‌ها را به او می‌دهد، از جمله سرمایه‌گذاری روانی تماشاگر در شخصیت‌ها را بیشتر می‌کند و مردها، که تماشاگران اصلی فیلم‌های ترسناک هستند، نسبت به این زن‌های آسیب‌پذیر، حس حمایت پیدا می‌کنند، در حالیکه زنان تماشاگر، از یک طرف خود را با آنها همسان می‌بینند و یکی می‌انگارند واز طرف دیگر، از تماشای قهرمانی و دل نترس آنها، قدرت می‌گیرند.

منتقد مجله بریتانیائی امپایر Empire این فیلم را با فیلم ترسناک و موفق چند سال پیش فیلم «28 روز بعد» مقایسه می‌کند و می‌نویسد به این ترسناکی و گیرائی در فیلمی اخیرا بر پرده نیامده و به قدری دلهره‌آور است که بعد ازتماشای آن بدن تماشاگر از زور انقباض عضله، درد می‌گیرد.

خانم مانولا درگیس، منتقد نیویورک تایمز این فیلم را یک اثرسرگرم کننده می‌داند بر روی محور تئوری بقای قابل‌ترین‌های داروین و می‌نویسد فیلم نزول به تدریج بر میزان ترس تماشاگر می‌افزاید به طوری که در نیمه های فیلم تماشاگر از زودباور بودن خودش به خنده می‌افتد.

آقای نیل مارشال می‌گوید از ساختن فیلم‌های ترسناک لذت می‌برد و از نگاه کردن واکنش تماشاگران به فیلم‌های ترسناک هم به اندازه لذت می‌برد.