Venice Film Festival 2006

در نیمه راه جشنواره ونیز 

جشنواره فیلم ونیز  در حالیکه 14 فیلم از 21 فیلم بخش مسابقه آن نمایش داده شدهاند، از نیمه راه گذشته است و از حالا تقریبا برخی از برندهها و بازندهها در میان فیلمهای شرکت کننده معلوم شدهاند. همکار ما بهنام ناطقی دیروز نگاهی داشت به بعضی از فیلمهای آمریکائی شرکت کننده در جشنواره، (رو به بهنام) بهنام امروز به فیلم های غیرآمریکائی جشنواره ونیز می پردازد،  که از کشورهای متنوع هستند. امسال حتی برای اولین باز ار ترینیداد و از چاد فیلم در بخش مسابقه گنجانده شده، به اضافه فیلم هائی از ژاپن، چین، آرژانتین و البته از بریتانیا، که با فیلم ملکه ظاهرا جوائز را درو خواهد کرد.  

منتقدهای آمریکائی و انگلیسی در جشنواره ونیز در مقالاتی که در باره برندگان جایزه اصلی جشنواره شیر طلائی منتشر کردهاند،  فیلم ملکه یا The Queen از کارگردان  بریتانیائی آقای استیون فرییر Stephen Frear    را صاحب بیشترین بخت می دانند. در این فیلم خانم هلن میرن Hellen Mirren هنرپیشه بریتانیائی نقش الیزابت دوم، ملکه انگیس را ایفا می کند.  اگر خود فیلم هم جایزه نگیرد، خانم هلن میرن، که همین ماه پیش مهم ترین جایزه تلویزیون آمریکا  یعنی جایزه  Emmy  را به خاطر بازی کردن نقش ملکه الیزابت اول در سریال تلویزیونی  HBO، دریافت کرد، احتمال زیاد دارد که به خاطر بازی نقش الیزابت دوم در فیلم ملکه جایزه بهترین بازیگر زن در جشنواره ونیز را دریافت کند، هرچند که رقبای سرسختی دارد. 

خانم هلن میرن Miren، که برای نخستین نمایش جهانی فیلم ملکه در جشنواره ونیز حاضر شده بود، مورد توجه و استقبال تماشاگرها و منتقدها قرار گرفت برای اینکه همه بازی او در نقش ملکه الیزابت اول را که همین چند ماه پیش در تلویزیون پخش شد، به خاطردارند.

فیلم ملکه، که مایکل شین Michael Sheen نقش تونی بلر، نخست وزیر بریتانیا را در آن بازی می کند،   در باره رابطه دربار  بریتانیا است با نخست وزیر در روزهای بلافاصله بعد از مرگ پرنسس دایانا در پاریس، که تمام بریتانیا را به عزا فرو برد و خشم عمومی را علیه دربار بریتانیا  بر انگیخت، زیرا ملکه و خانواده اش حاضر نشدند تعطیلات خود در کاخ های ییلاقی را ترک کنند و تونی بلر که وعده داده بود می خواهد قانون اساسی بریتانیا را عوض کند، یکباره تغییر موضع داد و در مقام دفاع از نظام سلطنتی برآمد.  فیلم ملکه در واقع روزهای سختی را در  در بار بریتانیا تصویر می کند.

خانم میرن در جشنواره ونیز گفت همه جور نقشی از زن پلیس تا ملکه را بازی کرده و معلوم نیست در آینده چه نقشی بازی خواهد کرد. ولی میافزاید که بین بازی نقش الیزابت اول و الیزابت دوم فقط دو هفته تعطیل داشت.  او می گوید سعی کرده آرامش ظاهری که ملکه در نگاهش منعکس می کند در ایفای این نقش حفظ کند.

 

آقای استیون فری یر، کارگردان 66 ساله انگلیسی که با سینمای غیرمتعارف و فیلم «مغازه رختشوئی قشنگ من»My Beautiful Launderette    بیست سال (1985) پیش در سینمای عالم مطرح شد و تاکنون فیلم های عمده ای از جمله  Dangerous Liaisons  و  High Fidelity  در آمریکا و بریتانیا ساخته است،  می گوید با کسانی که معتقد هستند نهاد سلطنتی در چارچوب سیاسی بریتانیا دیگر با نیازهای دوران تطبیق ندارد موافق است. وی می گوید خوبی نظام سلطنتی تداومی است که به ساختار سیاسی کشور می دهد اما ضمنا وجود خاندان سلطنتی در کشور باعث می شود که چیزهائی که او نمی پسندد هم تداوم پیدا کنند، نظیر نظام طبقاتی و سلسله مراتب اجتماعی.  وی می افزاید که دراین فیلم نشان می دهد که از کار تونی بلر به عنوان نخست وزیر حزب کارگر هم چندان راضی نیست ولی فیلمش عقیده ای که مردم انگلیس عموما با آن مخالف باشند، مطرح نمی کند. 

 

این آقای تسای مینگ لیانگ، کارگردان مالزیائی است که در تایوان کار می کند، و 12 سال پیش در سال 1994 با فیلم زنده باد عشق جایزه اول جشنواره ونیز را دریافت کرد. 

 

فیلم جدید او، «نمی خواهم تنها بخوابم»  یک کار هنرمندانه، با دیالوگ کم و نماهای طولانی و مکث دار، در باره یک رابطه عشقی سه طرفه است بین یک مرد بی خانمان کتک خورده و زوج بنگلادشی که روی دشکی که توی خیابان پیدا کرده اند در خانه نیمه مخروبه خود به او پناه می دهند و از او پرستاری می کنند. 

 

آقای مینگ لیانگ، که سال گذشته در جشنواره برلین تماشاگران را به خاطر نمایش صحنه های رابطه جنسی با یک هندوانه به تعجب انداخت،  در مصاحبه مطبوعاتی خود در ونیز گفت که وقتی فیلم می سازد به برداشت تماشاگر کاری ندارد، بلکه دوست دارد احساسات خود را از تماشای اشیاء و اشخاص به نمایش بگذارد. 

 

این خانم ژولیت بینوش ستاره  فرانسوی است که امسال با یک فیلم جنجالی به جشنواره سینمائی ونیز آمده، فیلمی به نام «چند روز در سپتامبر»

 

در فیلم فرانسوی  'Quelques Jours en Septembre' که یک تئوری توطئه ای مورد علاقه افراطیون اروپائی را در باره فاجعه تروریستی 11 سپتامبر مطرح می کند، خانم بینوش نقش یک کارآگاه مخفی فرانسوی  را بازی می کند که روز 10 سپتامبر یعنی یک روز قبل از فاجعه با دردسر روبرو می شود، هنگامی که می خواهد به یک دوست آمریکائی با بازی نیک نولتی که حالا جاسوس شده برای دیدن دخترش کمک کند. 

 

خانم بینوش که گفت برای آماده کردن نقش کارآگاه مخفی با آشنائی که در پلیس مخفی فرانسه داشت،  تمرین کرد،  می گوید البته که فاجعه تروریستی 11 سپتامبر جهان را عوض کرد اما هنوز هم هستند افراطیونی که چشم انداز دیگری داشتند و حدس و گمان در باره آن تمام نشده است. 

 

فیلم چند روز سپتامبر نخستین کار نویسنده و سناریست پرکار آرژانتینی آقای سانتیاگو امیگورنا  Santiago Amigorena   است در مقام کارگردان، بابازی هنرپیشه های فرانسوی و آمریکائی، و قرار است بر تفاوت جهان بینی اروپائی و آمریکائی تاکید داشته باشد.

از ژاپن، یکی از فیلم های مطرح جشنواره فیلم ونیز، فیلم «تلافی» است از کارگردان صاحب سبک فیلم های ترسناک، آقای کیوشی کوروساوا، که اینجا او را در کنار تهیه کننده فیلم می بینیم، آقای تاکا ایچیسه Taka Ichise

در فیلم تلافی، با جهان بعد از مرگ سرو کار داریم، در یک درام وحشت انگیز که با ماجرای قتل های مرموزی شروع می شود که برای کارآگاه مامور تحقیق دردسر آفرین می شوند زیرا روح یکی از قربانیان کارآگاه را عامل اصلی این قتل ها می داند و او را رها نمی کند و می خواهد از او انتقام بگیرد.  برخلاف فیلم های غربی، برخورد ژاپنی با روح سرگردان، جستجو برای پیدا کردن ریشه سرکشتگی روح است که به موضوع تلاش انسان برای جدا شدن و فرار از گذشته ها بر می گردد.

کارگردان فیلم تلافی آقای کوروساوا  توضیح می دهد که هر چند در گذشته فیلم هائی ساخته است که ترسناک دانسته می شوند، ولی تاکید می کند که برای او رابطه مرده ها و زنده ها جالب توجه است که داستان این فیلم  را از ترسناک بودن دیدن روح در زندگی روزمره فراتر می برد. او در فیلم تلافی،  ترکیب عجیبی عرضه می کند از فیلم های سیاسی، تاریخی، ترسناک و جنائی و حتی یک فیلم با تئوری توطئه.

غیر از فیلم ملکه که منتقدها آن را از حالا نامزد اصلی جوائز متعدد از جمله بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن می دانند، اما فیلم دیگری که احتمالا برنده جوائز متعدد خواهد شد، فیلم Hollywoodland  است که دیروز به آن اشاره کردم، فیلمی است در باره کشته شدن بازیگر نقش سوپرمن در تلویزیون دهه 1950 آمریکا آقای جرج ریوز، که بن افلک در آن نقش اول را بازی می کند، در مقابل ادرین برودی.  از فیلم های مطرح دیگر برای گرفتن جایزه، فیلم بچه های بشر است یا Children of Men که بر معجزه حیات تاکید دارد و جهانی را تصویر می کند که در آن انسان ها از بچه دار شدن عاجز می شوند. 

بخش های جنبی جشنواره امسال هم خیلی مهم هستند و ونیز همیشه به اینکه فیلم هائی از جهان غیرغربی از آسیا و شرق دور را نشان می دهد می بالد. امسال مهم ترین بخش جنبی جشنواره مجموعه ای است خیره کننده از فیلم های موزیکال روسی تحت عنوان سینمای مخفی موزیکال روسیه که بیش از ده فیلم که نسخه های آنها به تازگی تعمیر شده در میان آنها قرار دارد از جمله فیلم «ولگا، ولگا» از سال 1939 که محبوب استالین دیکتاتور کمونیست بود.