Prom Night

وحشت در جشن فارغ التحصیلی: سوژه تکراری در فیلمی جدید

فیلم جشن پایان سال تحصیلی، یا Prom Night در نخستین آخرهفته بعد از پخش عمومی آن در آمریکا، با بیش از 22 میلیون دلار فروش، به مقام اول رسید، هر چند منتقدها آن را کوبیدند. دراین فیلم که اسم و خط کلی داستانش را از فیلمی با شرکت جیمی لی کرتیس در سال 1980 به عاریت گرفته است ، بریتنی اسنو دختر نوجوانی است که سه سال بعد از کشته شدن اعضای خانواده اش به دست یک قاتل روانی، بار دیگر، هدف این قاتل قرار می گیرد، آن هم وقتی می خواهد همراه دوستانش با شرکت در میهمانی رقص پایان سال تحصیلی، آغاز زندگی تازه ای را جشن بگیرد.
***


«جشن پایان سال تحصیلی» یا پرام نایت، جشن سلاخی و ترس است و خونریزی، و قرار است با انداختن وحشت کاذب در دل تماشاگرانی که در صندلی ایمن سینما نشسته اند، آنها را شوق زده کند. تعجب است که این جشن سلاخی و جیغ و وحشت، که به هیچ منتقدی قبل از شروع اکرانش آن را نشان ندادند، آمد روی اکران و کوبید توی سر همه فیلمهای دیگر، و هفته گذشته، با 22 میلیون دلار فروش در چهار روز اول اکران، اول شد در آمریکا، و تکانی داد به بازار نسبتا کساد فیلمها.
داستان فیلم، در مقدمه آن شروع می شود که خانواده دختر قهرمان فیلم، سه سال قبل از این جشن پایان سال تحصیلی، در برابر چشمان وحشت زده خودش، به دست قاتلی روانی، کشته می شوند. سه سال بعد که این دختر یک کم توانسته به زندگی عادی برگردد و با گروهی دختر و پسر از همشاگردان خود می رود به جشن پایان سال تحصیلی، قاتل، که از زندان فرار کرده، سراغ او می رود، و جوانهای میهمان طعمه تیغ می شوند. قهرمان های اصلی فیلم، شش نفر، سه دختر و سه پسر هستند که برای ادامه جشن پرام، یک اطاق بزرگ در هتل گرفته اند که به تله ای تبدیل می شود.

فیلم پرام نایت، اسم و موضوعش را از یک فیلم سال 1980 به عاریت گرفته با شرکت جیمی لی کرتیس، که قهرمان سری فیلمهائی از این دست شد که در آن نوجوانان طعمه سلاخی و تیغ زنی قاتل های مرموز قرار می گرفتند.

ولی به قول ستاره فیلم «پرام نایت» بریتنی اسنو، این فیلم، برخلاف تصور عموم، بازسازی فیلم سال 1980 نیست، بلکه داستانی کاملا متقاوت دارد، فقط ملهم از آن است و اسمش تقلیدی است. او می گوید طوری بازی کرده که با جیمی لی کرتیس مقایسه نشود، چون از چنین مقایسه ای وحشت دارد.
نمایش صحنه های سلاخی بدن انسان در اینگونه فیلمها، گوئی از یک تمایل غریزی بشر ناشی می شود به خیره شدن به مصیبت های فجیع دیگران، که به خاطر تضادش با احساس چندش از دیدن خون و زخم، شوق انگیز می شود. کارگردان نلسن مککورمیک در مصاحبه ای می گوید بریتی اسنو نمی توانست سمبول بهتری برای معصومیت و نیکی و زیبائی و طراوت جوانی باشد، و چیزی در وجود ما هست که می خواهیم طبیعتا چنین موجودی را از هر خطری حفظ کنیم.
فیلم پرام نایت به یک ژانر سینمائی وابسته است که در انگلیسی به آن می گویند slasher movies که منظور فیلمهائی است که تاکید آنها بر دریده شدن بدن قربانی هاست، مثل سری SAW یا سری هالووین Halloweenو سری های دیگر از این دست. اما در این فیلم، از یک ژانر دیگر هم بهره می برد، و آن ژانر فیلمهای ترسناک تین ایجری است، که در آنها یک عده نوجوان در معرض خطر هستند.

کارگردان نسلن مککورمک، در مصاحبه ای که از سوی استودیوی پخش کننده منتشر شد، می گوید یک جنبه ی با حال سناریو این بود که ترکیبی از دو ژانر بود، یک فیلم سلاخی بود که با یک فیلم ترسناک horror قاطی شده بود، که تازگی داشت، و برای همین با فیلمهای سلاخی تفاوت دارد. او می گوید «احساس ما این بود که فیلم بهتر و عمیق تری در این سناریو هست— قوه محرکه ی داستان تلاش برای متوقف کردن قاتل است قبل از رسیدن به هدف.»

دوره دبیرستان در آمریکا دو تا جشن و رقص دارد، یکی junior prom و یکی senior prom یعنی یکی بعد از پایان سال نهم دبیرستان، و آن یکی بعد از کلاس 12 پیش از رفتن به کالج و دانشگاه... یک شبی است که هر پسری از دختر مورد علاقه اش برای همراهی دعوت می کند و پدرمادرها کلی خرج می کنند برای اینکه بهترین لباس را بخرند، و بهترين ماشین را برای آنها کرایه کنند، و اتفاقاتی که می افتد، به خاطر مشروب خوردن جوانها، یا تلاش آنها برای اینکه شب آخر از دختری که همیشه آروزش را داشتند، کام بگیرند، موضوع فیلم های زیادی بوده، مثلا سری American Pie و خیلی خیلی فیلم های دیگر...

فروش هفته اول فیلم در آمریکا البته ثابت می کند که نوجوانها با این فیلم رابطه برقرار کرده اند، به خصوص زوج های نوجوان که دارند خودشان را برای مراسم پرام آماده می کنند. مجله تخصصی ورایتی نوشته بود بررسی نشان داده که زوجهای بیست و چند ساله هم از این فیلم خوششان آمده.

به قول منتقد ورایتی، که بیشتر از منتقدهای دیگر از این فیلم خوشش آمده، کارگردان نلسن مککورمیک، که اولین کارش را اینجا ارائه می دهد، همراه با سناریست فیلم، با اینکه از اسم فیلم پرام نایت سال 1980 با شرکت جیمی لی کرتیس استفاده کرده اند، سعی خودشان را می کنند که از کلیشه های رایج این جور فیلم ها تا حد ممکن پرهیز کنند. مثلا، قاتل اینجا برخلاف فیلم های سلاخی، یک ابرمرد خستگی ناپذیر و غیرعادی نیست بلکه یک آدم روانی ی قابل قبول است... که شخصیت او، واقعی گرایانه درست شده... و به خاطر همین انسانی بودنش، حتی ترسناک تر است از دیوانه های اسطوره ای فیلمهای هالووین و سری جمعه سیزدهم... و قربانی های این قاتل هم برخلاف فیلم های دیگر، نوجوانهای منفی و بی مبالات و دخترباز فیلمهای دیگر نیستند که تماشاگر از کشته شدن آنها تقریبا لذت می برد... اینجا حتی داستان طوری تنظیم شده که دلایلی که قربانی های قاتل فضای امن میهمانی را ترک می کنند و تنها می شوند که مورد حمله قرار می گیرند، باورپذیر شده. اما اشکال این فیلم به عنوان یک فیلم سلاخی در این است که به اندازه کافی خون و اندام پاره پوره در آن نیست. مثلا منتقد هالیوود ریپوتر، مایکل رکتشافن نوشته که بدون صحنه های چندش آور، این فیلم ملال آور شده...

لس آنجلس تایمز نوشته این فیلم بدترین نمونه خلق یک اثر نه توسط هنرمندان، بلکه توسط مدیران شرکت اسکرین جمز Screen Gems و کارشناسان بازاریابی آن است. و منتقد نیویورک تایمز، جنت کتسولیس، هم ایراد گرفته که در این فیلم زخم و خون کمتر است از یک آگهی نوار زخمبندی... و ترسناک هم نیست. از دید این منتقد، سی سال پیش که پرام نایت با شرکت جیمی لی کرتیس ساخته شده، در خطر قرار گرفتن یک دختر جوان، در سینما تازگی داشت... و به جای جیغ زدن های جیمی لی کرتیس جوان که شایسته جوائز سینمائی بود، اینجا با جیغ های کوتاه بریتنی اسنو روبرو هستیم... چون خواسته اند فیلم را برای تماشاگران تحصیلکرده تر، قابل قبول بکنند.

پرام نایت

Prom Night

با شرکت بریتنی اسنو Brittany Snow

کارگردان: نلسون مککورمیک Nelson McCormick

پخش در آمریکا از شرکت اسکرین جمز Screen Gems