Tony Awards for Theater (2009)

ده جایزه تونی برای موزیکال التون جان

 

ده جایزه تونی برای موزیکال التون جان، «بیلی الیوت» و جایزه بهترین نمایش برای نویسنده ایرانی تبار فرانسوی، یاسمینه رضا، از جمله نتایج رای گیری برای جوائز تونی سال 2009 هستند، جوائزی که هرسال به بهترین های تئاتر حرفه ای آمریکا، یعنی نمایش ها و موزیکال های برادوی داده می شود، در مراسمی با شکوه با شرکت ستارگان برجسته تئاتر، سینما و تلویزیون.

 

در مراسمی که 18 ساعت پیش، یکشنبه شب، دهها میلیون نفر  از طریق شبکه سی بی اس آمریکا تماشاگر آن بودند،  موزیکالی که خواننده و آهنگساز موسیقی پاپ، التون جان، موسیقی آن را ساخته،  ده جایزه تونی گرفت، جوائز معتبری که در تئاتر حرفه ای آمریکا، حکم جایزه اسکار را دارد.

 

مراسم دیشب و نمایش های خیره کننده آن از تئاتر مشهور رادیوسیتی زنده پخش می شد، اما برای اولین بار مردم شهر هم می توانستند در مراسم شرکت کنند. بیشتر تئاترهای برادوی دور میدان پرنور و نئون مرکز شهر یعنی تایمز اسکوئر هستند، که چند هفته است دیگربه روی عبور ماشین ها هم بسته شده و دیشب که هوا بهاری دلچسبی هم بود، بیشتر از ده هزار نفر، از مردم شهر ئو همچنین توریستهائی که از تمام آمریکا و از تمام دنیا آمده بودند، یعنی مشتریان واقعی تئاترهای برادوی، آنجا جمع شده بودند که مراسم  جوائز تونی را روی پرده های عظیم تلویزیون تماشا می کردند که تجربه یگانه ای بود منحصر به نیویورک.

 

گزارش تلویزیونی بهنام ناطقی

ظاهرا برنده اصلی دیشب جوائز تونی، تئاتر انگلیس بود، برای اینکه بیشتر برنده ها ریشه در  آن طرف اقیانوس داشتند. نمایش موزیکال بیلی الیوت، کار هنرمندان انگلیسی است، با تاکیدش بر رقص،  که ده جایزه تونی گرفت و تاریخ ساز شد از جمله نوادر بود در این 63 سالی که انجمن دست اندرکاران تئاتر حرفه ای نیویورک این جایزه را برگزار می کند  و کارگردان نمایش «خدای کشتار»  دیوید وارچاس، یک هنرمند انگلیسی است. برای همین نمایش، نویسنده فرانسوی ایرانی تبار، یاسمینه رضا، که جایزه بهترین نمایش را گرفت.

 

روی صحنه آمدن مجدد نمایش های پرهواخواه قدیمی، مثل Hair  که بهترین احیای موزیکال را گرفت و West Side Story و درخشش چهره های مشهور سینما و تلویزیون مثل جین فاندا، لیزا مینلی، جیمز گندولفینی، هوپ دیویس، و مارشا گری هاردن و جف دنیلز  باعث شده که علیرغم بحران اقتصادی و کسادی که در اقتصاد آمریکا وجود دارد، نمایش های برادوی در فصل تئاتری گذشته یعنی فصل 2008 - 2009  بهترین سال تاریخ را داشته باشند از نظر فروش، و با فروشی نزدیک به یک میلیارد دلار... (943 میلیون دلار) -- و شاید به همین مناسبت بود که نمایش موزیکال شروع کننده مراسم تونی، پرخرج ترین و عظیم ترین و پرستاره ترین در تاریخ این جوائز بود.

***

تالار عظیم رادیوسیتی نزدیک به بیشتر تئاترهای حرفه ای برادوی، یکشنبه شب به خاطر پخش زنده مراسم اهدای جوائز تونی، ستاره باران بود.  برنده جایزه اول، برای بهترین موزیکال سال را خانم لیزا مینه لی اعلام کرد. بیلی الیوت، موزیکال.

آهنگساز نمایش موزیکال بیلی الیوت، التون جان از آهنگساز رقیب خود در نمایش «نزدیک به نورمال» ستایش کرد و بعد از همکارانش تشکر کرد، با اشاره به اینکه موزیکال یک کار گروهی است ولی بیشتر از همه از مردم تشکر کرد که در بدترین وضع اقتصادی، در جیب های خود و در قلب های خود را  به روی این نمایش گشودند. 

 

از جذابیت های یگانه مراسم دیشب، اجرای ترانه ای از نمایش با صدای خود التون جان بود. سه رقصنده جوانی که نقش بیلی الیوت را بازی می کنند مشترکا برنده جایزه بهترین بازیگر مرد در یک موزیکال شدند. کیریل کولیش 12 ساله، به همه بچه هائی که می خواهند رقص را در پیش بگیرند، استقامت و پشتکار توصیه کرد.

کارگردان نمایش بیلی الیوت، هنرمند انگلیسی، استیون دالدری، که فیلم بیلی الیوت را کارگردانی کرده، جایزه بهترین کارگردانی را برای موزیکال بیلی الیوت گرفت. نمایشی که سه سال است در وست اند لندن، از پرفروش ترین موزیکال هاست.

بازیگر تئاتر هاروی فیرستین نمایش «خدای کشتار» از یاسمینه رضا  را برنده جایزه تونی برای بهترین نمایش اعلام کرد.  خانم یاسمینه رضا هنگام دریافت جایزه اش گفت: «شاید به من جایزه دادید چون دلتان برای لهجه فرانسوی من تنگ شده بود.»

 

در نمایش خدای کشتار دو زوج مرفه و تحصیلکرده در منزل شیکی، جنگی وحشیان هو افشاگرانه بر علیه همدیگر آغاز می کنند.  هر چهار بازیگر نامزد تونی شدند، ولی مارشا گری هاردن جایزه بهترین بازیگر زن را در یافت کرد.

 

جافری راش به خاطر بازی در«شاه خارج می شود» از نویسنده رومانیائی تبار فرانسوی، اوژن یونسکو، جایزه بهترین بازیگر مرد را گرفت. راش از نیویورک تشکر کرد که تراژدی کمدی های اگزیستانسیالیستی پوچی گرای فرانسوی را دوست دارد.

 

موزیکال «نزدیک به نورمال» Next to Normal برنده دیگر دیشب بود، با جوائر بهترین موسیقی، بهترین داستان، بهترین بازیگر زن و بهترین بازیگر مرد.

 

***

 

تلویزیون ها در آمریکا معمولا به تئاتر اعتنا ندارند..  غیر از همین یک شب در سال، که شبکه سی بی اس مراسم جوائز تونی را پخش می کند، اما این نمایش هم با حضور این همه ستارگان برجسته بین المللی، به اندازه برنامه های شبکه دیگر معمولا تماشاگر ندارد.

 

شاید دلیلش در مخاطب تئاتر باشد که خاص است. با این حال، شمار تماشاگران مراسم دیشب از سال 2006 تا به حال بیسابقه بوده، 11 درصد بهتر از سالها قبل، یعنی یک میلیون و 200 هزار نفر بیشتر از سال گذشته...  با این حال، 7 و نیم میلیون نفر تماشاگر مراسم تونی در مقابل 36 میلیون تماشاگر مراسم اسکار، ناچیز است، ولی با توجه به اینکه تئاتر شبی یک بار و در یک محل اتفاق می افتد برخلاف سینما، همین 7 و نیم میلیون نفر تماشاگر، و انعکاس خبرهای آن، نشان دهنده دامنه نفوذ تئاتر حرفه ای برادوی است که تماشاگرانی نه در سطح این شهر، بلکه در سطح جهانی دارد و باید صدایش را به گوش همه برساند تا بیایند و شبی هزار نفر دو هزار نفر در هرسالن بنشینند با بلیطهای صددلاری که این مجموعه بتواند به کارش ادامه بدهد.

 

ولی به عنوان برنامه تلویزیونی، به قول منتقد لس آنجلس تایمز، مراسم تونی که نماینده یک هنر زنده مثل تئاتر است و زنده هم اجرا می شود، به خاطر قطعه بودن تکه هائی که از موزیکال های مختلف عرضه می کند، تبدیل می شود به چیزی شبیه به واریته های تلویزیونی دهه 1960 و 1970 به خصوص نوع ایتالیائی آن، و از این دیدگاه، واقعا نمی تواند نماینده تئاتر زنده و پویائی باشد که مدام در حال احیا، تجدیدنظر، ارزیابی جدید و کشف دوباره اثاری است که در گذشته خلق شده، در کنار آثار جدید.

 

جوائز تونی در 27 رشته مختلف داده می شود که بعضی حتی در تلویزیون هم نمایش داده نشد.  تئاتر نیویورک، تئاتر حرفه ای برادوی، تئاتری است با ریشه در ادبیات انگلیسی و ملهم از نمایش پردازان برجسته قدیم و جدید، مدام چهره های جدید سر بر می آورند، مثلا در میان نامزدهای اسال نیل لابوت را داشتیم که نامزد بهترین نمایشنامه بود و مویشه کافمن را داشتیم با نمایش33 واریاسیون با شرکت جین فاندا و همچنین تیم نویسندگان و آهنگسازان نمایش «نزدیک به نورمال» که این ها همه کارهای جدید هستند و دهها کار مشابه.

 

ضمن اینکه همانطور که گفتم کارهای درخشان گذشته مدام بهتر و عمیق تر و جذاب تر بازسازی و احیا می شود، مثلا نمایش HAIR که جایزه بهترین احیای موزیکال را گرفت، یا نمایش West Side Story از آهنگساز لنرد برنستاین و طراح رقص جروم رابینز را کارگردان 90 ساله اجرای اصلی بازسازی کرده.

 

همزمان نمایش های تئاتر پوچی، چشم به راه گودو روی صحنه است در کنار نمایش «شاه خارج می شود» از اوژن یونسکو، که هر دو اجرا نامزد جوائز متعدد شده بودند.  و همچنین شاهد بازگشت هنرمندان برجسته هستیم، مثل همین خانم لیزا مینه لی که اجرای تک نفری او همچنان هر شب هزاران نفر را به شوق می آورد یا خانم انجلا لنزبری هفتاد ساله، که نمایش مشهور نوئل کاوارد یعنی «بلایت اسپیریت» او یکی از پرفروش ترین نمایش های روز است و برای جوائز متعدد نامزد شده بود.

 

برنامه یکشنبه شب در رادیوسیتی یکی از پرخرج ترین و پرستاره ترین مراسم تونی بود.  برنامه خارق العاده ای ساخته بودند برای علاقمندان تئاتر که در آن می شد موسیقی بزرگانی چون لنرد برنستاین را در کنار آثار راجرز و هارت و استفن ساندهایم شنید. انگار تمام تاریخ برادوی و تئاتر کنار هم ایستاده بود، روی صحنه ای که آن را مثل ورودی یک تئاتر ساخته بودند. مثل معمول، بهترین قسمت های نمایش، تکه هائی از موزیکال های مطرح روز بود که نوعی تبلیغ هم برای این ها به شمار می آید، مثل Rock of Ages که برای چند جایزه تونی از جمله احیای موزیکال قدیمی نامزد شده بود.

 

اما در هر حال، به قول منتقد نیویورک تایمز، قلب مراسم اهدای جوائز، سخنرانی های زنده برندگان است که دیشب دلربا ترین سه نوجوانی بودند که به خاطر رقصیدن در نقش بیلی الیوت جایزه بهترین بازیگر موزیکال را برنده شدند.