Iran Election in Media – 7

بازتاب بحران ایران در رسانه ها – 7 – شهروند خبرنگار

 

در این گزارش هفتم با تم جهان دارد نگاه می کند، ابتدا نگاهی داریم به نقش شهروندان خبرنگار، چند کاریکاتور از مطبوعات غرب در باره فیس بوک و تیوتر در خیزش ایران نشان می دهیم. بخشی از پیام مقاومت فیلمساز و فعال سیاسی مخملباف را نشان می دهیم، و آنگاه کارگردان برجسته سینمای ایران، تهمینه میلانی، در نخستین مصاحبه با صدای آمریکا، نتایج انتخابات ریاست جمهوری اسلامی را محکوم می کند.  در همین برنامه، موضع گیری کاخ سفید در برابر خیزش ایران مورد بحث قرار می گیرد از دید جراید و مفسران آمریکا.

 

کامبیز حسینی: ... و می رسیم به گزارش بهنام ناطقی، همکار شباهنگ، که امشب هم از لس آنجلس به ما ملحق می شود –  بهنام!  بازهم دیشب و امروز، سی ان ان، فاکس نیوز و شبکه های تلویزیونی دیگر، ساعتها وقت اختصاص دادند به بحث در باره ایران و مسائل ایران، که بار دیگر یاد آور نکته ای است که برک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا تاکید کرد. The World Is Watching

 

بهنام ناطقی:  درست است، جهان دارد چهارچشمی نگاه می کند و در این واقعیت یک هشدار هست علیه خشونت، که حالا، پیامد این حوادث هر چه باشد، تصاویر بی پرده و ناپالوده و عریان این خشونت، به صورت این ویدیوها و این عکس ها، در یادها، در وجدان جهانی،  ماندگار خواهد بود، برای اینکه علیرغم اخراج خبرنگاران، خیزشی که در ایران می بینیم، یکی از مستندشده ترین و پرعکس و فیلم ترین حوادث اجتماعی تاریخ است.

 

 

چون هر کس با یک تلفن یا یک دوربین کوچک خبرنگار است--  و تصاویر ویدیوهائی که دوان دوان و نفس زنان، در میان دود و وحشت، از خونریزی و خشونت گرفته می شود...  با تصاویر نیمه روشن، نیمه محو، که گاهی یک لحظه برای ضربه زدن به قلب، دقت خاصی پیدا می کند و بعد دوباره می چرخد و رنگ ودود را کش و قوس می دهد، حالا وارد وجدان جهانی شده اند به عنوان شمایل ها یا آیکان ها یا  هویت بصری جنبش اعتراض آمیزی که بعد از انتخابات در ایران بیدار شده...  مثل تصاویر نخل ها و هلیکوپترها که از جنگ ویتنام مانده، یا تصویر تانکها و مردم از میدان تیان آن من پکن...  

جهان دارد نگاه می کند و چهارچشمی هم نگاه می کند و این حرف اوباما را من در یکی از همین ویدیوهای خیابانی چند ساعت پیش از زبان یک جوان تظاهرکننده شنیدم. این ویدیو ظاهرا مربوط به روز شنبه است...   حرفی که اوباما امروز می زند، تکرار حرف این جوان است که می گوید بچه ها نترسید دنیا دارد شما را نگاه می کند.

 

کامبیز حسینی: ولی بهنام از دنیای رسانه ها چه خبر، در باره انقلاب فیس بوکی و تیوتری چی می گویند؟

 

بهنام ناطقی:  یکی از هوشمندانه ترین  تحلیل ها را از جو کلاین، روزنامه نگار آمریکائی را شنیدم که برای مجله تایم می نویسد و آقای احمدی نژاد را به جرج بوش تشبیه کرده بود، و نوشته بود عوامفریبی است که چهره سرسختی به دنیا نشان می دهد بدون اینکه چیز زیادی در باره دنیا بداند. 

 

کلاین که چند روز است از تهران بازگشته و دیشب میهمان CNN بود و گفت هر چند این انقلاب فیس بوکی و تیوتری اسم گرفته اما یادمان نرود که بخش بسیار کوچکی از جمعیت ایران به این رسانه های اینترنتی دسترسی دارند و وسیله های انتشار خبر و تماس در میان مردم بسیار متنوع تر است.

 

جو کلاین ضمنا گفت که راهپیمائی های خیابانی برای رسیدن به نتیجه کافی نیست و به زودی شاهد کشیده شدن موج اعتراض به صنایع و اقتصاد باید بود.  با این حال، نقشی که اینترنت و پایگاه های اجتماعی ایفا کردند و می کنند، خبررسانی به خارج ازایران بود که به کمک شبکه عظیم کاربران ایرانی که در کشورهای دنیا پراکنده هستند، تسریع شد. 

 

درست همان نقشی که در دوران انقلاب، رادیوهای موج کوتاه مثل بی بی سی و صدای آمریکا و  نوارهای کاست که آن موقع وسیله انتشار پیامهای آیت الله خمینی بودند، انجام می دادند و دانشجویان خارج از کشور. و از این نظر، به قول رابین رایت، خبرنگار آمریکائی و کارشناس ایران که ماهها برای نوشتن کتابش در ایران گذرانده، انقلاب ایران یک دور کامل زده، و همه چیز از نو تکرار می شود. 

 

رابین رایت،  خبر لس انجلس تایمز و نیویورک تایمز،  که حالا در مجله پرتیراژ  «تایم» می نویسد، صحنه فیجع مرگ ندا آقا سلطان وسط خیابان درتهران به ضرب گلوله ای از یک منبع ناپیدا،  به سمبول بحران فزاینده ایران تبدیل شده – و همانطور که در سال 1978 یا 1357، هم مرگ  تظاهرکنندگان ضد شاه، دور تسلسل راهپیمائی اعتراض آمیز و راهپیمائی برای عزاداری بودیم، حالا هم مرگ در تظاهرات، راهپیمائی و عزاداری در پی دارد.  خانم رایت نوشته عزاداری در مذهب شیعه، صرفا برای ابراز غم و اندوه نیست بلکه به خصوص در دوران مبارزه، فرصتی است برای احیا،  و تجدید قوا -- و انقلابیون سی سال پیش، از شهادت و زمان بندی یا تقویم عزاداری سنتی در مذهب شیعه، برای برانگیختن مخالفت با شاه بهره برداری کردند و حالا هم در پیامد مرگ ندا آقا سلطان و دیگران، امکان دارد شاهد تکرار همان پدیده باشیم.

 

کامبیز حسینی: بهنام، در لس آنجلس هستی، مرکز سینما در آمریکا و شاید فرصتی باشد برای ذکری از سینماگران... و هنرمندان

 

بهنام ناطقی:  فیلمسازان ایران که در جریان انتخابات به کاندیداها کمک می کردند، حالا در خارج، صدای اعتراض مردم را پخش می کنند. از جمله محسن مخملباف که چند روز در پاریس و حالا در رم، در مصاحبه و جلسات متعدد شرکت می کند. این بخشی از پیامی است از آقای مخملباف که تازه به دست من رسید.

 

یهنام ناطقی: از میان فیلمسازان برجسته ایرانی، داریوش مهرجوئی هم جمعه پیش در آمریکا بود در جلسه ای همان روز انتخابات  در Brooklyn Academy of Music  نیویورک فیلم «لیلا» را نشان می دادند، شرکت داشت.

 

خانم تهمینه میلانی، فیلمساز برجسته هم در آمریکاست برای نمایش فیلم موفق و پرفروشش «سوپراستار» که چند شب پیش در هالیوود در یک نمایش ویژه پخش آن در آمریکا شروع شد. در مصاحبه ای با خانم میلانی، در باره این فیلم می شنویم و همچنین در باره پیامد انتخابات در ایران.

 

کامبیز حسینی: بهنام تودر چند روز اخیر برگزیده از عکس ها  و کاریکاتور و طرح از این ور و آن ور نشان می دادی در باره حوادث روز... امروز چی داری؟

 

بهنام ناطقی:  در حالیکه نظام سانسور را به نهایت رسانده، معترضین در ایران به نهایت آزادی دست پیدا کرده اند و این زمینه جوشش خلاقیت ها را فراهم کرده که در پوسترها و طرحها و عکسهای اعتراض آمیز و این همه ویدیوکلیپ و موسیقی که در آمده شاهد آنها هستیم اما برای نمونه، من به این پوستر برخوردم که دست به دست می گردد،  که برای قوت قلب ساخته شده با متن «خدا با ماست».