Iran Elections in Media – 2

بازتاب بحران ایران در رسانه ها - 2

 

پریسا: ... و می رسیم به گزارش همکار شباهنگ در نیویورک، بهنام ناطقی، که امشب هم بر خلاف همیشگی، آن را اختصاص داده ایم به نگاهی به بازتاب وقایع ایران در مطبوعات و رسانه های جهان...  ظاهرا از امروز به خاطر محدودیت هائی که جمهوری اسلامی برای اینترنت و یوتوب و دیگر پایگاه های اجتماعی در اینترنت ایجاد کرده و همچنین محدودیت جدید برای فعالیت خبرنگار های خارجی در داخل ایران، با حجم کمتری از خبر از داخل ایران روبرو هستیم...

 

بهنام ناطقی: ولی همین ها که گفتی خبرهای اصلی مطبوعات غرب را تشکیل می دهد، که همه خبر رسمی وعده رسیدگی به شکایت رای دهندگان از نتیجه اعلام شده انتخابات را در صفحات اول خود منعکس کرده اند و هر چند به اندازه روزهای اخیر از تظاهرات رای دهندگان در تهران و شهرستانها، در رسانه های رسمی کشور خبری نیست، ولی شاهد انعکاس عکس ها و تصاویر آن در رسانه های بین المللی هستیم و بعضی نوشته اند گستردگی این تظاهرات که با فراخوان غیررسمی و خودجوش برگزار شد، به قدر تظاهراتی است که دولت روز گذشته با کمک وسائل حمل ونقل شهری و تشکیلات پلیسی و نظامی، سازمان داده بود.

 

پریسا: بهنام، مطبوعات آمریکا را می بینیم که خبرها دارند دنبال می کنند، ولی برای تماشاگرها ما جالب است که بدانند که نظریه پردازان و مقاله نویسان در رسانه های آمریکا چطور با جریان روز در ایران برخورد می کنند؟

 

بهنام ناطقی: طبق معمول، خبر زوایای مختلف دارد. خبری که برای مردم ایران مرگ و زندگی است، برای مردم کشورهای دیگر در این حد مطرح است که در زندگی ما و در آینده ما چه تاثیری خواهد داشت و بنابراین، مطبوعات در غرب، همیشه از ر خبری در چارچوب بحثهائی که در جامعه جریان دارد، استفاده می کنند.

 

روزنامه ایندیپندنت لندن با این عکس که دیروز روی جلد چاپ کرده بود، در واقع دارد هزار مطب را یکجا باز گو می کند... در این عکس هم خون هست و هم آتش و هم درد و هم اشک... و تیتر روی صفحه اول نوشته، ضربه مشتی به صورت، لگدی به بیضه ها، وزنده باد احمدی نژاد!»

 

ایندیپندنت، در مقاله ای از تیم مارشال جزئیات تظاهرات را بازگو می کند و می نویسد مردم از او می خواستند که جهانیان را از ظلمی که بر آنها رفته با خبر کند. مایکل اکسوردی Michael Axworthy رئیس مرکز تحقیقات ایران در دانشگاه اکستر Execter و مولف کتاب «ایران: با امپراتوری در ذهن» درروزنامه ایندیپندنت می نویسد جمهوری اسلامی اینک با بحران مشروعیت روبرو شده است که پایه های نظامی که سی سال پیش پایه گذاری شده بود، تهدید می کند. ایندیپندنت می نویسد رفتار نظام در این انتخابات حاکی از ضعف نظام است و نشان می دهد که حکام ایران نمی توانستند به حمایت مردمی تکیه کنند و به جای آن به زور برهنه روی کرده اند که ممکن است در کوتاه مدت کارساز باشد اما در درازمدت، مشروعیت حکومت را تهدید می کند.

 

پریسا: بهنام! خیلی از نویسندگان می خواهند ببینند در صورت ادامه ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد در دور دوم، تکلیف مسائل مهم برای غرب چه می شود.

 

بهنام ناطقی: در غرب انتخابات ایران، پسزمینه انتقاد یا تائید موضع دولت اوباما نسبت به جهان اسلام به طور کلی و ایران به طور اخص قرار می گیرد. به این ترتیب، اگر در صدر مسئله ایرانیان، ترکیب حکومت کشور است، از دید مقاله نویسان غربی، برنامه اتمی، حمایت از تروریست های بین المللی و کارشکنی در عراق و افغانستان، مسائلی است که پیامد انتخابات در ایران را از زاویه آن بررسی می کنند.

 

از همین دیدگاه، مثلا باید به سرمقاله ایندیپندنت لندن اشاره کنم که می گوید نتیجه این انتخابات برای مردم ایران خیلی بدتر است تا برای غرب. و بنابراین، بار دیگر کشورهای غربی در دوراهی انتخاب قرار گرفته اند بین دفاع از اصول، مثل دمکراسی و حق اکثریت، و منافع ملی خودشان... بر اساس اصول، باید انتخابات ایران را محکوم کنند اما برای منافع خودشان ناچارند با هرکس سرکار است، معامله کنند و به این ترتیب، همه امیدواری ها و ابراز حمایت ها از خارج برای اصلاح طلبان ایران بی فایده بوده است.

 

پریسا: اما روزنامه های آمریکا چی نوشته اند؟ آیا واکنش محتاطانه دولت را در مطبوعات هم می بینیم؟

 

بهنام ناطقی: بستگی دارد که کدام روزنامه را نگاه کنیم. مثلا مطبوعات دست راستی، مثل وال استریت جورنال...  در سرمقاله روز دوشنبه خود به اوباما توصیه می کند که از معترضان به این انتخابات در خیابانهای تهران حمایت اخلاقی به عمل بیاورد و به رژیم نشان دهد که دزدیدن نتیجه انتخابات، عواقبی در بر دارد.

 

توصیه این روزنامه تحریم بنزین به ایران است که 40 درصد بنزین مصرفی را از خارج می آورد. وال استریت جورنال در سرمقاله دوشنبه با خوش بینی می نویسد انتخابات تقلبی گاهی نتایج واقعی به بار آورده اند. وال استریت جورنال درس انتخابات تقلبی فیلیپین در سال 1986 را یاد آور شده که به سقوط نظام دیکتاتوری مارکوس انجامید و در اوکراین در سال 2004 که دولت بعد از تقلب در انتخابات و اعتراض مردم، سرنگون شد. اما وال استریت جورنال یادآور شده که انتخابات ایران از هر نظر تقلبی بود چون حتی گزینه هائی که بعدا گفته شد رای نیاوردند را خود حکومت تعیین کرده بود و خنده دار است که حتی بعد از این هم روسای حکومت به تقلب در انتخابات نیاز احساس کردند. 

 

ولی نیویورک تایمز، که روزنامه ای لیبرال و دست چپی حامی دولت اوباماست، در سرمقاله امروزنوشته انتخابات ایران نه آزاد بود نه واقعی ...و دلیلش هم مخالفت رای دهندگان با نتیجه اعلام شده است. نیویورک تایمز یادآور شده که در ایران شفافیت و پاسخگوئی وجود ندارد، با این حال هشدار داده است که برخلاف آنچه در اسرائیل و بعضی محافل آمریکا گفته می شود، آمریکا نباید وارد جنگی با یک کشور مسلمان دیگر بشود و حمله اسرائیل یا آمریکا فقط به برنامه اتمی جمهوری اسلامی دام می زند از دید سرمقاله روزنامه لیبرال دست چپی نیویورک تایمز تنها راه مذاکره است و وعده امتیازهای معتبر و تحریم های جدی تر، و فرق نمی کرد اگر روحانیون حاکم به موسوی اجازه برنده شدن داده بودند.

 

روزنامه واشنگتن پست می نویسد واکنش نسبتا خفیف دولت اوباما به خشونت در ایران، دوراهی دیپلماتیکی که رئیس جمهوری آمریکا با آن روبروست را نشان می دهد، و کاملا در تضاد قرار دارد با بیانیه های دولت بوش، ولی به نظر اسکات ویلسن، تحلیلگر واشنگتن پست، این واکنش محتاطانه آمریکا، تا حدودی هم ناشی از طبیعت نظام ایران است که معلوم نیست که نتیجه انتخابات در هر صورت، بتواند تاثیری بر منافع و علائق آمریکا در منطقه بگذارد.

 

پریسا: در این مقاله ها در باره آینده، به پیش بینی برنخوردی؟

 

بهنام ناطقی: بیشتر ناامید هستند مثلا... در نیویورک پست... مقاله نویس ایرانی، آقای امیر طاهری در مقاله ای که برای نیویورک پست نوشته، اعتراض های کاندیداهای شکست خورده احتمالا به جائی نخواهد رسید، و احمدی نژاد می خواهد به پاکسازی عظیمی در رده های بالای قدرت در جمهوری اسلامی دست بزند و قول داده بود که در صورتی که انتخاب شود، به مبارزه با آنچه «مراکز فساد در نظام» خوانده، دست خواهد زد و علاوه بر آن، چهار سال آینده را به مبارزه با آمریکا و اسرائیل صرف خواهد کرد.

علیرغم ممنوعیت کار روزنامه نگاران خارجی در تهران، شاهد مقالات متعددی در باره اوضاع تهران هستیم از جمله این مقاله در فایننشال تایمز که نوشته لیبرالهای ایران که تماس شان با جهان و با یکدیگر قطع شده است، به خشونتی که در ایران در ده سال اخیر بیسابقه بوده است، کشیده شده اند.

 

پریسا: ولی بهنام بعد از مرور مطبوعات، می خواهم برگردم به صحبت پایگاه های اجتماعی در اینترنت که دیروز مطرح کردی و نمونه ویدیوهای هنری و ابتکاری که در یوتیوب و فیس بوک گذاشته شده...

 

بهنام ناطقی: بله، مثلا این ویدیو به نام Lament که با کمک عکسهای سرکوبی تظاهرات دیروز در فیس بوک دیدم که با استفاده از موسیقی گروه Dead Can Dance مرثیه ای ساخته است برای آزادی و دمکراسی و امیدهائی باطل شده... این ترانه از آلبوم سال 1988 این گروه موسیقی تجربی و تلفیقی دو نفری است به نام The Serpent's Egg -- که آن موقع ها هواخواه داشتند.